نقش اصلی این طرح درخت ها و گلدان ها است. این طرح از دوران صفویه به یادگار مانده که متشکل شده از درخت با گلدانی که سراسر قالی را پر میکند. شاخ و برگ گل ها در تمام قالی پراکنده میباشد. این طرح از هنر کاشی کاری و مینیاتور الهام گرفته است.
اگر نقش و نگاره های فرش تکرار شوند و در ضمن تکرار با کمک نگاره های دیگر به هم پیوند بخورند به طرح حاصله، طرح بندی گفته می شود.
همانطور که از نام این طرح ها پیداست از تلفیق و پیوستگی یک یا چند طرح ایجاد گردیده اند. طرح اقتباسی از طرح های ملل دیگر و ترکیب آن با طرح های ایرانی به وجود می آید.
طرح های ایلاتی یکی از قدیمی ترین طرح ها می باشند که همانگونه که از نام آن بر می آید، در میان ایلات و عشایر رایج است. این طرح ها مخلوق ذهن بافندگانایل می باشد و نقش و نگاره های آن هندسی است که از محیط، ابزار، کار، گل و گیاه، پرنده و حیوان گرفته شده است و نام گذاری این گونه طرح ها یا به نام محلی است که طرح برای اولین بار در آنجا استفاده شده است، یا به نام افرادی است که برای اولین بار سفارش بافت آن را داده اند.
در این گونه طرح ها گل ها،برگها،پرندگان و حیوانات با هماهنگی خاصی باهم و در فواصل مساوی از هم در متن افشانده شده اند و به گونه ای خاص یا هم مرتبط شده اند. قالی های بافته شده با طرح افشان در اکثر موارد فاقد ترنج و لچک هستند و در صورت ترنج و لچک داشتن ابعاد آنها از حد معمول کوچکتر می باشد.
از نظر لغوی اسلیم به معنای جوانه است و بعضی آن را مصغر کلمه ی اسلام و یا شکل دیگر کلمه اسلام می دانند اما باستان‌شناسان و پژوهشگران مغرب زمین به دلیل آنکه نخستین بار در سرزمینهای غربی اسلامی همچون فلسطین با آن روبه‌رو شدند، این نقوش را عربی پنداشته و نام آن را آرابسک گذاشته اند که سبک عربی و یا نقش عربی معنا می دهد.
طراحی منحصر به فرد این گونه فرش، تاثیر معماری ایرانی و اسلامی بر روی طراحی و تولید نقشه های فرش را نشان می دهد. الگوبرداری از ابنیه، مدلسازی و تبدیل آن به نقشه فرش نیازمند مهارت بسیار بالا، تجربه و دقت ریز بینانه ای دارد که در آثار بافته شده نمایان است و این جزئی از هنر یک ایرانی است.
